Operaplein

Het doorgaand verkeer rijdt onder het Operaplein in een autotunnel met één rijstrook in elke richting.

Het autoverkeer gaat ondergronds tussen de Maria-Theresialei en de Violierstraat. Vanuit de autotunnels is het ook mogelijk om de ondergrondse parking in te rijden en het premetrostation Opera te bereiken.

Op drie niveaus is er in de parking plaats voor in totaal zo’n 340 auto’s. De kokers van de autotunnel hangen we op onderaan de dakbalken van het Operaplein. Een glazen wand aan de zijkant van de tunnel zorgt ervoor dat deze verbonden is met de parking.

Het Operaplein is opgebouwd uit 89 dakbalken van gemiddeld 45 meter lang. De zwaarste dakbalk weegt zo’n 115 ton. Nadien legden we het plein dicht zodat we zowel bovengronds aan het plein als ondergronds aan de parking konden werken. Via de stross-methode (wandendakmethode) kunnen we op beide niveaus werken zodat de impact op de omgeving beperkt is.

Wat is 'strossen'?

• We plaatsen de damwanden voor het plein.
• Het plein wordt tot op een diepte van 4 meter uitgegraven.
• We voeren de dakbalken aan en leggen het plein dicht.
• We werken de dakplaat af. Ondergronds graven we verder.
• Bovengronds start de opbouw van het plein. Ondergronds graven we verder en begint de afwerking.

In de jaren ‘70 van de vorige eeuw is het premetrostation Opera gebouwd. Destijds werd het niveau -1 ingericht als lokettenzaal. Op niveau -2 reed de tram. Er werd ook een niveau -3 in ruwbouw aangelegd, maar dit was nooit afgewerkt.

Op het diepste niveau was naast de tram een grote ruimte voorzien voor autotunnels. Na de aanleg bleek echter dat de tunnels te diep lagen (zo’n 18 meter onder de grond) en de tunnelmonden bijgevolg te lang zouden worden.

Met de Noorderlijn werken we het niveau -3 verder af en zorgen we er voor dat de trams vanuit het zuiden kunnen aansluiten op de reuzenpijp onder de Turnhoutsebaan.  

De oorspronkelijke autotunnels worden omgevormd tot ondergrondse parking en de autotunnels verplaatsen we naar de vroegere aankomsthal op het niveau -1 . Het niveau -2 ondergaat renovatiewerken en sluit eveneens aan op de ondergrondse parking. In de parking blijft een deel van de 16de eeuwse stadsomwalling zichtbaar voor het publiek.

De Spaanse architect Manuel De Solà-Morales tekende de plannen voor de heraanleg van de De Keyserlei en het Operaplein. Hij overleed begin 2012 op 73-jarige leeftijd. Hij was een pionier op het vlak van stadsontwerp, een mix van architectuur, publieke ruimte en stedenbouw.

Met de vernieuwde De Keyserlei en de heraanleg van het Operaplein en de Rooseveltplaats heeft De Solà-Morales twee projecten die de mobiliteit in het centrum van Antwerpen ingrijpend veranderen. Het ontwarren van stedelijke mobiliteitsknopen was altijd al een van zijn stokpaardjes. Deze twee Antwerpse projecten waren hem dus op het lijf geschreven.

Het overlijden van Manuel De Solà-Morales bracht geen van beide projecten in gedrang. Zijn team in Spanje zet zijn werk verder.